Zwolnienie od kosztów sądowych

Zwolnienie ustawowe od kosztów sądowych w pełnym zakresie

Od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych zwolnione są:

• strony wnoszące skargę na działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach:

- z zakresu pomocy i opieki społecznej,

- dotyczących statusu bezrobotnego, zasiłków oraz innych należności i uprawnień przysługujących osobie bezrobotnej,

- dotyczących chorób zawodowych, świadczeń leczniczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych

- ze stosunków pracy i stosunków służbowych,

- z zakresu ubezpieczeń społecznych,

- z zakresu powszechnego obowiązku obrony,

- udzielania cudzoziemcom ochrony,

- dotyczących dodatków mieszkaniowych.

• prokurator
• Rzecznik Praw Obywatelskich
• Rzecznik Praw Dziecka
• kurator strony wyznaczony przez sąd orzekający lub przez sąd opiekuńczy dla danej sprawy.

Zwolnienie ustawowe od kosztów sądowych w ograniczonym zakresie.

Od obowiązku ponoszenia opłat sądowych (tj. wpisu sądowego i opłaty kancelaryjnej) zwolnione są:

• organizacje pożytku publicznego, działające na podstawie przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w sprawach własnych
• organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057) w sprawach własnych dotyczących realizacji zleconego zadania publicznego na podstawie przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Zwolnienie to nie obejmuje spraw organizacji pożytku publicznego dotyczących prowadzonej przez te organizacje działalności gospodarczej.

Zwolnienie od kosztów sądowych na wniosek (prawo pomocy)

Podmiot uprawniony do złożenia wniosku o prawo pomocy:

- strona, która nie jest objęta ustawowym zwolnieniem od kosztów sądowych, może ubiegać się o przyznanie prawa pomocy składając stosowny wniosek do sądu administracyjnego

- uczestnik postępowania - osoba, która brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jeżeli wynik postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego

Zakres prawa pomocy

W ramach prawa pomocy można ubiegać się o:

• zwolnienie od kosztów sądowych w całości lub w części (np. tylko od wpisu od skargi)
• ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu – (adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego)

Warunki formalne wniosku o przyznanie prawa pomocy

Strona (uczestnik) może złożyć wniosek o prawo pomocy przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania.

Wniosek jest wolny od opłat sądowych.

Urzędowy formularz wniosku o prawo pomocy

Wniosek o przyznanie prawa pomocy musi zostać złożony na urzędowym formularzu według ustalonego wzoru.

• osoby fizyczne wypełniają formularz oznaczony "PPF"
• osoby prawne i inne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wypełniają formularz "PPPr".

Niezłożenie wniosku na ww. formularzu stanowi brak formalny podlegający uzupełnieniu w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Pobierz formularz wniosku

PDFWniosek o przyznanie prawa pomocy- osoba fizyczna PPF.pdf (128,60KB)
PDFWniosek o przyznanie prawa pomocy- osoba prawna PPPr.pdf (125,22KB)
 

Wskazówki jak wypełnić formularz

• Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z jego pouczeniem.
• Formularz należy wypełnić czytelnie, dokonując wpisów bez skreśleń i poprawek.
• Każda rubryka powinna być stosownie uzupełniona (nie zakreślona!).
• Każdą rubrykę niezacieniowaną należy wypełnić albo przekreślić. Jeżeli po wpisaniu treści w rubryce pozostało wolne miejsce, należy je skreślić w sposób uniemożliwiający dopisywanie.
• Uwaga: w rubrykach 4.1. i 4.2. formularza należy niepotrzebne skreślić i pozostawić nieprzekreślony ten zakres przyznania prawa pomocy, którego wniosek dotyczy.
• Wniosek powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach, a jeżeli wniosek składa osoba fizyczna, ponadto dokładne dane o stanie rodzinnym oraz oświadczenie strony o niezatrudnieniu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym.
• Powyższe oświadczenia składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
• Po wypełnieniu formularza należy go wydrukować i własnoręcznie podpisać.
• Jeżeli nie jest możliwe wpisanie wszystkich danych w formularzu, dane te należy umieścić na dodatkowej karcie formatu A4 ze wskazaniem, której rubryki dotyczy uzupełnienie. Pod dodaną treścią należy umieścić podpis wnioskodawcy.
• Wniosek należy złożyć

na biurze podawczym sądu administracyjnego, albo

nadać w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego (operatora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług powszechnych), albo

w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) –stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym – co jest równoznaczne z wniesieniem wniosku do sądu administracyjnego, albo złożyć w polskim urzędzie konsularnym.

• Sąd może wezwać wnioskodawcę do przedstawienia następujących dokumentów źródłowych oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego, są w szczególności:

odpisy zeznań podatkowych za ostatnie dwa lata kalendarzowe

wyciągi z posiadanych rachunków bankowych z okresu ostatnich sześciu miesięcy

odpisy lub wypisy z rejestrów urzędowych

odpisy dwóch ostatnich bilansów

zaświadczenia o wysokości osiągniętego dochodu, uzyskanych wynagrodzeń, honorariów i innych należności oraz otrzymywanych świadczeń z okresu ostatnich dwóch lat

zaświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej wnioskodawcy wydawane przez upoważnionego pracownika jednostki organizacyjnej gminy realizującej zadania pomocy społecznej.

Pełnomocnik z urzędu

W ramach prawa pomocy strona/ uczestnik postępowania może ubiegać się o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu.

Przed sądem administracyjnym można ustanowić

• radcę prawnego
• adwokata
• doradcę podatkowego (w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami)
• rzecznika patentowego (w sprawach własności przemysłowej).

Warunki formalne wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu informacja jak powyżej.

Poniższy link kieruje do formularza dla pełnomocników  świadczących pomoc prawną z urzędu do wypłaty wynagrodzenia.

Plik do pobrania (.doc) DOCOświadczenie pełnomocnika świadczącego pomoc prawną z urzędu do wypłaty wynagrodzenia w sprawie.doc (35,00KB)
 

--------

Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny.

Szczegółowe rozwiązania prawne  zawarte są w: 

• art. 33, art. 83 § 3, art. 239 i następne ustawy- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (MENU BIP zakładka: Akty prawne/Ustawy/Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi)
• przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2015 r. w sprawie określenia wzoru i sposobu udostępniania urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz sposobu dokumentowania stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego wnioskodawcy (MENU BIP zakładka: Akty prawne/Rozporządzenia/Prawo pomocy).